Een bewuste keuze maken voor natuurlijke geboorten bij luxe vleesveerassen, daar richt het project 'Bewust Natuurlijk Luxe' zich op. Het project geeft uitvoering aan het Plan van Aanpak "Naar meer natuurlijke geboorten" dat in 2014 is opgesteld door het Belgisch Witblauw Stamboek (BWB), het stamboek Verbeterd Roodbont (VRB) en LTO Nederland vakgroep Vleesveehouderij. Via dit plan willen BWB, VRB en LTO in 15-20 jaar toewerken naar een verviervoudiging van het percentage natuurlijke geboorten. Het project 'Bewust Natuurlijk Luxe' moet hier een stevige basis voor gaan leggen. Dit doet het onder andere door het verzamelen, ontwikkelen en verspreiden van kennis over de fokkerij via bekkenmaten en over managementmaatregelen die natuurlijke geboorten bevorderen. Er is gekozen voor een aanpak met praktijknetwerken, ondersteund door het online platform VleesveeNET. De eerste projectperiode loopt tot 2018, waarna een evaluatie plaatsvindt of de gekozen strategie en werkwijze ook daadwerkelijk zorgt voor een omslag naar meer natuurlijke geboorten in de sector. 'Bewust Natuurlijk Luxe' wordt gefinancierd door de stamboeken BWB en VRB, LTO Nederland, CRV en het Minsterie van Economische Zaken.
Meer informatie
Vind hier meer informatie over de stuurgroep van het project Bewust Natuurlijk Luxe. Wilt u meer weten over het project of u aanmelden voor deelname aan een studiegroep om met collega-veehouders ervaringen uit te wisselen en met experts aan vraagstukken te werken, dan kunt u terecht bij projectleider Saskia Scheer, Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. of 088-888 66 77. Mailen naar Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. kan ook.
Het voeren van Verbeterd Roodbont Vleesvee is een vak apart, het vraagt meer aandacht dan menigeen denkt. Het luxe vleesvee, waar het verbeterd roodbont ras onder valt, onderscheid zich t.o.v. andere rassen door: De grote hoeveelheid spiermassa t.o.v. het karkas De relatief kleine pensinhoud De grotere eiwit aanzet capaciteit De geringe vet aanzet Deze aspecten hebben grote invloed op de voeding en voederwijze.
Rond de geboorte van 0 tot 3 dagen
Het opfokken van verbeterd roodbont stamboek kalveren gebeurt op twee manieren: Op natuurlijke wijze d.m.v. moeder- kind relatie (zoogveehouderij) of kunstmatige opfok door verstrekken van (kunst)melk via de speenemmer. Als het kalf natuurlijk gevoed wordt, is het belangrijk te weten, of het voldoende voeding krijgt. Dit is controleerbaar aan de soepelheid van de huid (mag niet droog aanvoelen) en de alertheid van het kalf met de kleuruitstraling van de haarvacht. Wanneer het kalf te weinig melk krijgt van de moeder, let op de volgende zaken: Geeft de koe wel voldoende melk, dit is controleerbaar aan het uier. Laat de koe het wel toe ,dat het kalf wil drinken? Is de relatie Moeder-Kind goed? (Afwijkend gedrag door hormonale invloeden) Stoot het kalf niet overdadig door te geringe melkgift? Heeft de koe een gezond uier en/of gezonde spenen (speentrappen)? De koe laat wel toe dat het kalfje drinkt, het wordt echter gehinderd op normale wijze zijn moeder te zogen, door tong problemen of geboorte afwijkingen. Wanneer het zichtbaar is dat opfokken op een natuurlijke manier niet haalbaar is, dient er zo snel mogelijk op kunstmatige opfok te worden over gegaan. Zoogkalveren moeten in de eerste weken in hun levensfase continu gecontroleerd worden op hun mestafscheiding, deze moet van een homogene samenstelling zijn. Zoogkalveren groeien de eerste maanden vaak sneller dan kalveren die via de emmer gevoerd worden. Dit komt doordat ze vaker voeding (moedermelk) krijgen. De overgang naar vaste voeding is echter moeilijker, door de geringere behoefte. Zo snel mogelijk verstrekken van (mini korrels) krachtvoer is van groot belang, naast ruwvoer (hooi van goede kwaliteit) dit om een goede penswerking te bevorderen. Laat de zoogkalveren niet langer dan 20 weken bij de moederdieren lopen, om afwenningsverschijnselen te beperken. Aan de emmer: Een kalf wat op kunstmatige manier opgefokt wordt, dient hygiënisch gevoederd te worden. Raadzaam is een speenemmer te gebruiken, die een goede slokdarmsleufreflex bevorderd. Geef het kalf nooit meer dan 2½ liter melk per keer, om te voorkomen dat er melk rechtstreeks in de pens terecht komt. Deze melk rot namelijk in de pens en veroorzaakt diarree en oplopen. Bij deze opfok- methode (kunstmatig) is het van belang om hoogkwalitatief ruwvoer te verstrekken (liefst hooi). Zorg voor onbeperkte opname van ruwvoer met fris drinkwater. De kalveren kunnen op 14 weken van de melk af, ze moeten dan in ieder geval 1½ - 2 kg krachtvoer opnemen. Voor een optimale groei en gezondheid is belangrijk op 10 dagen en op 10 weken extra vitamine toe te dienen.
3 Maanden tot een jaar
In deze periode is het belangrijk dat er een maximale groei gehaald wordt. Er moet voldoende energie, eiwit en structuur verstrekt worden. Als de basis een graskuil is, moet deze voldoende structuur bevatten voor een goede penswerking. De samenstelling van de kuil en het eiwitgehalte bepalen welke aanvullende brok/krachtvoervervanger er toegevoegd moet worden voor een evenwichtig rantsoen. Het is ook van groot belang dat er voldoende mineralen in het rantsoen aanwezig zijn, voor een gezonde groei en ontwikkeling van het beendergestel. Voor kalveren die in de wei lopen, is het van groot belang de energie voorziening goed op peil te houden. Dit beïnvloed de ontwikkeling van de dieren sterk. Kalveren jonger dan 1 jaar, moeten vroegtijdig opgestald worden, om groeiverlies door overtollige haargroei te voorkomen.
Van een jaar tot inseminatie/natuurlijke dekking
In deze periode is het belangrijk dat het dier sterk ontwikkelt en niet in overdadige conditie verkeerd. Dit kan namelijk nadelig zijn voor de vruchtbaarheidscyclus. De vitamine- en mineralenhuishouding dient op orde te zijn, ter ondersteuning van de vruchtbaarheid. Een overdaad aan eiwitopname kan problemen geven bij bevruchting van het dier. Eerste helft dracht: Het is belangrijk dat de vaars groeit. Het verstrekken van veel verteerbaar eiwit, is af te raden. Zorg voor voldoende mineralen, met eventueel wat krachtvoer. Tweede helft dracht: Een vaars moet altijd in goede conditie blijven, ook als haar vrucht al sterk ontwikkeld is. Bij een jong dier, wat een vrucht draagt in een gevorderd stadium, wordt de opname van ruwvoer vaak geringer. Daardoor is het nodig om krachtvoer of een krachtvoer vervanger, met een gering volume, bij te voeren. Wanneer er veel slappe kalveren geboren worden en/of er blijven veel dieren aan de nageboorte staan, is de oorzaak vaak een verstoorde voederbalans. Na het afkalven: Als een vaars te licht is na het kalven, kan het raadzaam zijn het kalf niet bij de moeder te laten zogen voor het behoud van het moederdier. Wil je een koe weer snel drachtig hebben, dan moet zij wel in goede conditie zijn, met een goede mineralen balans. Wanneer een koe gedekt of geïnsemineerd wordt, is een overdadig eiwitrantsoen funest voor het vrijkomen van de eicel en tevens voor het innestelen van de bevruchte eicel. In het voorjaar de dieren inscharen in kort eiwitrijk gras, is niet raadzaam. Dit bevorderd hun vruchtbaarheid cyclus namelijk niet.
Wanneer er dieren worden afgemest en vooral stieren, dan wordt er veel gepraat over de groei per dag. Veelal komen de VBR stieren wanneer het over de groei per dag gaat, er niet als toppers uit. Wanneer we naar het rendement kijken, dan kunnen ze goed mee komen. Dit komt door de betere aanhoudingspercentages, een gunstige voederconversie en een hogere uitbetaling per kg. Bij het VRB ligt het aanhoudingspercentage rond de 70% terwijl bij ander vleesvee dit op 60% ligt. Een stier met een aanhoudingspercentage van 60% moet 200 gram per dag harder groeien dan een dier met een aanhoudingspercentage van 70% om een geslacht gewicht te halen van 550 kg. Om toch een beeld te krijgen of uw dieren het goed doen, worden hieronder een twee tal tabellen gegeven. Deze tabellen geven een richtlijn. Tabel 1 kg vleesgroei per maand (dit is het geslacht gewicht gedeeld door de leeftijd in maanden) Kleiner dan 15 kg per maand Onvoldoende Tussen de 15 en 20 kg per maand Matig Tussen de 20 en 25 kg per maand Voldoende Tussen de 25 en 30 kg per maand Goed Meer dan 30 kg per maand Uitmuntend Wanneer we de opbrengst prijs van het dier meenemen dan kunnen we het zelfde doen. Tabel 2 opbrengst prijs per maand (dit is de netto opbrengstprijs gedeeld door de maanden) Minder dan €75.00 Matig Tussen de €75.00 en €95.00 Goed Meer dan €95.00 Uitmuntend
Als we het over gezondheid hebben, is het ten eerste belangrijk om goed voor ogen te hebben wat een gezonde koe is. Een gezonde koe staat stevig, vierkant op de benen. Het dier heeft een zo recht mogelijke rug. De huid is soepel, de haren glanzen en de haren op de kop zijn glad. De koe eet en herkauwt voldoende, daarnaast is ze oplettend. De mest moet een homogene samenstelling hebben, niet te dik en niet te dun. Een goede voeding staat aan de grondslag van een gezond dier, waarbij een goede groei het daaropvolgende effect is.
Lees meer over Voeding
Lees meer over Groei
Gebreksverschijnselen
Hier onder volgen een aantal elementen met daarbij de gebrekverschijnselen (dit zijn verschijnselen die bij dit element kunnen voorkomen): Cobalt - Bloedarmoede en vruchtbaarheidsproblemen Koper - Weerstand vermindering slappere beenderen kromme botten en kreupelheid Jodium - Groeivertraging, zwakke kalveren met weinig haar IJzer - Verminderde weerstand, vertraagde groei Mangaan - Verminderde vruchtbaarheid, vetter karkas, kreupelheid Selenium - Verminderde vruchtbaarheid, spierafbraak Zink - Verminderde weerstand, slappere botten en vertraagde groei Vitamine A - Vroege abortus, verminderde weerstand tegen infectie huid en haar afwijkingen Vitamine D - Stijfheid verminderde groei en vruchtbaarheid Vitamine E - Verminderde vruchtbaarheid spierzwakte en daling vleeskwaliteit Vitamine K - Onvoldoende bloedstolling Vitamine C - Verminderde weerstand en verhoogde stressgevoeligheid Vitamine H - Biotine: Zachte klauwen, klauwscheuren, droge schilferige huid
Veel voorkomende gezondheidsproblemen
Griep komt vooral bij jonge dieren voor. Bij het ene dier uit dit zich in wat hoest en snotneuzen terwijl het bij een andere dier gepaard kan gaan met sterfte. Vaak is een lichte griep niet te voorkomen en bepaalde weersomstandigheden kunnen zelfs zorgen dat de problemen erger worden. Men kan alleen proberen de kans op doorbraken zo klein mogelijk te maken. Hieronder volgen een aantal toepassingen om de kans op een griepdoorbraak, zo veel mogelijk te voorkomen: Jongvee 2 maand eerder op stal dan het oudere vee Jongvee geen wintervacht laten krijgen Dieren in te open stallen niet scheren Dieren in warme stallen in ieder geval de rug scheren Tocht in de stal voorkomen Overbezetting voorkomen Goed en regelmatig ontwormen Dieren in de wei laten wennen aan het winterrantsoen Kalveren in goede conditie opstallen Geen menging in de stal Optimale parasietenbestrijding Juiste voeding verstrekken Eventueel enten Wanneer er toch een uitbraak van griep is op het bedrijf, dan is snel behandelen en een zo kort mogelijke duur van de griep de beste oplossing.
Verteringsproblemen
Oorzaken van verteringsproblemen zijn vaak structuur te kort, geen goede eiwit energie verhouding, of er speelt een bacterie of een virus mee.